Cumalıkızık hikâyesi ve tarihi
Bursa’nın Yıldırım ilçesinde yer alan Cumalıkızık’ın tarihi 700 yıl öncesine dayanıyor. Osmanlı İmparatorluğu’nun kuruluş yıllarına tanıklık eden bu tarihi köy, 1300’lü yıllarda Oğuzların Kızık boyu tarafından kurulmuş.
İmparatorluğun erken dönem sivil mimari örneklerinin bulunduğu köy, o dönemde bölgede kurulan yedi kızık köyünden biriymiş. “Kızık” sözcüğünün, dağ eteklerine kurulan köyler için kullanıldığı biliniyor. Bu köylerden günümüze değin ulaşanlar ise Cumalıkızık, Derekızık, Hamamlıkızık, Fidyekızık ve Değirmenlikızık köyleri olmuş.
Orijinal dokusu oldukça iyi korunmuş olan Cumalıkızık, rivayete göre o dönemde kızık köylerindeki halkın cuma namazı için toplandığı yer olması neticesinde bu ismi almış.
Bugün Cumalıkızık Köyü’nün tarihi dokusu ve geleneksel yaşam tarzıyla Türkiye’nin önemli kültürel miraslarından biri olduğunu söyleyebiliriz. Köyde Osmanlı dönemine ait evler, camiler, hamamlar, çeşmeler ve diğer yapılar günümüze kadar öyle iyi korunmuş ki; Cumalıkızık bugün yerli ve yabancı turistlerden büyük ilgi görüyor. Köyün UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde de yer aldığını not edelim.
Cumalıkızık nerededir?
Cumalıkızık Köyü Bursa’nın Yıldırım ilçesinde yer alıyor. Köy Uludağ’ın kuzey eteklerinde, Bursa kent merkezine yaklaşık 10 km mesafede bulunuyor.
Cumalıkızık’a nasıl gidilir?
Cumalıkızık Köyü’ne Bursa şehir merkezinden, Güzelyalı’dan, Mudanya’dan ve Kestel’den kalkan minibüslerle kolaylıkla ulaşabilirsiniz. Merkezden kalkan minibüslerle köye ulaşmak 20 dakika civarında sürüyor. Şehir merkezinden köye ulaşmanın bir diğer yolu, metro ile Cumalıkızık istasyonuna kadar gelip buradan minibüse binmek olabilir.
İstanbul’dan Bursa’ya ise Yenikapı, Kadıköy gibi farklı noktalardan kalkan feribotların yanı sıra karayoluyla ulaşmak oldukça pratik. İstanbul-Bursa arası mesafenin yaklaşık 155 km olduğunu hatırlatalım.
Cumalıkızık Köyü gezilecek yerler
Tarihi Cumalıkızık Evleri
Tarihi Cumalıkızık evleri, “Cumalıkızık neden meşhur?” sorusunun yanıtlarından yalnızca biri. Köyün sembollerinden olan bu çoğu cumbalı evleri gezerken kendinizi bir zaman yolculuğunda hissetmeniz mümkün.
Cumalıkızık Cami
Köy meydanında bulunan ve Cumalıkızık’ın en eski yapılarından biri olan Cumalıkızık Cami, 1396 yılında inşa edilmiş. Caminin tek şerefeli minaresinin Osmanlı mimarisinin en güzel örneklerinden biri olduğunu söyleyebiliriz. Cami, Cumalıkızık’ta gezilecek yerler arasında öne çıkıyor
Cumalıkızık Hamamı
15. yüzyılda inşa edilen Cumalıkızık Hamamı, tipik bir Osmanlı hamamı. Moloz taştan edilen tarihi hamam, Cumalıkızık Cami ile birlikte köy meydanında yer alıyor.
Cumalıkızık Etnografya Müzesi
Cumalıkızık Etnografya Müzesi, geleneksel Osmanlı köy yaşamının özelliklerini başarılı bir biçimde yansıtıyor. Müzede Osmanlı döneminden kalma kıyafetler, ev eşyaları, mutfak gereçleri ve el sanatları ürünleri sergileniyor. Cumalıkızık Etnografya Müzesi pazartesi günleri hariç haftanın altı günü ziyaret edilebilir.
Küpeli Ev
17. yüzyılda inşa edilen Küpeli Ev, Cumalıkızık’ın en önemli tarihi yapılarından biri olmasının yanında köyün en eski evi. 14 nesildir kullanılan Küpeli Ev, kuşkusuz Cumakızık’ta gezilecek yerler arasında ilk sıralarda.
Saitabat Şelalesi
Cumalıkızık Köyü’ne gitmişken köye 15 km mesafede bir doğa harikası olan Saitabat Şelalesi’ni de görebilirsiniz; zira yaklaşık 20 metre yükseklikten dökülen şelale, göz alıcı görüntüler oluşturuyor. Saitabat Şelalesi’ne Cumalıkızık Köyü’nden kalkan minibüslerle ulaşılabiliyor.
Cumalıkızık’ta alışveriş
Cumalıkızık Köyü’nde el yapımı eşyalar ve ev yapımı gıdalar oldukça revaçta. Sabundan el örgüsü işlere, turşudan kahvaltılıklara pek çok otantik ürünü köyün girişindeki pazar yerinden ve çeşitli dükkanlardan satın alabilirsiniz.
Cumalıkızık’ta ne yenir?
Cumalıkızık’ta geleneksel Türk mutfağının en leziz örneklerini tadabilirsiniz. Mantıdan, gözlemeye ve sulu yemeklere kadar pek çok alternatif bulabileceğiniz köyün serpme kahvaltısı ayrıca meşhur. Kahvaltı mekanlarında özellikle hafta sonları yer bulmanın pek kolay olmadığını, elleri çabuk tutmak gerektiğini hatırlatalım.
