Uzak Doğu yemekleri dünyada en fazla kabul görmüş mutfaklardan biri. Bugün herhangi bir ülkede Japon, Çin ya da Tayland restoranı bulmak fazlasıyla kolay. Başta Çin mutfağı olmak üzere Uzak Doğu mutfakları gittikleri ülkedeki yemek kültürüyle kusursuz bir uyum sağlayacak şekilde küçük düzenlemelere uğruyor. Bu da Uzak Doğu mutfağının sayısız varyantının olmasının ve zenginliğinin ana sebebi.
Uzak Doğu yemeklerinin genel özellikleri acı, tatlı, tuzlu ve ekşi dengesini neredeyse tüm çeşitlerde gözetmesi. Bununla beraber güçlü aromaların, baharatların, sosların ve zıt tatların birbiriyle kusursuz bir uyum sağlayarak yemeği tamamlaması. Ayrıca diğer ülke ve bölge mutfaklarına göre çok daha fazla sağlıklı olması. Özellikle son yıllarda bilinirliği artan Vietnam mutfağı bitki temelli beslenme meraklılarının gözde mutfaklarından biri.
Bugün sizlere Uzak Doğu mutfağının yıldızları olan Japonya, Çin, Tayland, Hong Kong, Vietnam ve Kore mutfaklarından bahsedeceğiz ve bu mutfaklardan karakteristik birer yemek tavsiyesinde bulunacağız. Hazırsanız Uzak Doğu kültürünün önemli bir parçası olan gastronomi turumuza başlıyoruz!
Japon mutfağı ve suşi
Çin mutfağıyla beraber dünyada en bilinen Uzak Doğu mutfağı hiç şüphesiz Japon mutfağı. Uzak Doğu mutfağının karakteristik yemek özelliklerini yansıtan Japon mutfağındaki en önemli farklılık baharat ve yağ kullanımının çok az olması. Bu özellik yemekte kullanılan malzemenin doğal tadının keyfine sonuna kadar varmanızı sağlıyor.
Japon mutfağında kullanılan malzemeler mevsimlere göre değişiyor. Zira Japon yemeklerinin en büyük özelliklerinden biri taze malzeme kullanılması. Dolayısıyla Japonya’da mevsime göre değişen bir mutfak anlayışı hâkim. Aynı zamanda Japon yemekleri dile olduğu kadar göze de hitap ediyor. Yemeklerin hazırlanışı ve sunuşu Japon kültürünün inceliklerini ve Uzak doğu kültürünün özenini kusursuzca yansıtıyor.
Japon mutfağından dünyaya yayılmış onlarca lezzet olsa da suşi şüphesiz Japon ve Uzak Doğu yemeklerinin en bilinen ve sevileni. Suşi, genellikle pirinç, sebze ve deniz ürünleri ile yapılır. Ancak suşinin tek ortak malzemesi suşi pirincidir. Diğer malzemelerin kullanımına ve hazırlanma yöntemine göre çok farklı isimler alabilir. Genellikle soya sosu ve vasabi ile servis edilen suşi, bugün dünyanın muhtemelen her ülkesinde bulabileceğiniz bir yemeğe dönüşmüş durumda.
Dolayısıyla eğer yakın zamanda yolunuz Japonya’ya düşerse yapılacaklar listenizin başında bir suşi restoranına girmek olmalı. Bu nefis lezzetleri keşfetmeden önce ülkeyi daha yakından tanımak için ise Japonya başkenti ve şehirleri yazımıza göz atabilirsiniz.
Tayland mutfağı ve tom yum/yam
Tayland mutfağı günümüzde dünyada en fazla ilgi gören mutfaklardan biri. Özellikle 1960 sonrası Tayland yemekleri dünyanın dört bir yanına yayıldı. Bunun en önemli sebeplerinden biri Vietnam Savaşı döneminde Amerikan askerlerinin Tayland’da bulunması ve bu eşsiz mutfağı çok sevmesiydi. Bugün Uzak Doğu yemekleri söz konusu olduğunda en sevilenlerden biri olan Tayland mutfağı, başta Avrupa olmak üzere Michelin yıldızlı restoranların da menülerinde sıkça yer buluyor. Tayland mutfağının ne kadar gelişmiş olduğunu şöyle söyleyelim; Bankok’ta küçücük dükkânında Tayland sokak yemekleri satarak Michelin yıldızı almış Jay Fai adında bir şef var. Kendisini yemek belgesellerinde sıkça görebilirsiniz.
Tayland yemekleri, Uzak Doğu mutfağının karakteristiği diyebileceğimiz farklı tatların birbiriyle uyumlu bir şekilde yemeklerde yer alması kaidesini kusursuz bir şekilde yansıtıyor. Sofralarda ekşi, tatlı, tuzlu ve acı tatların dengesi hâkim. Tayland mutfağının en büyük farklılığı çok fazla baharat kullanılması ve hafif hazırlanmış yemeklerin güçlü aromatik tatlar barındırması. Zencefil, zerdeçal, havlıcan, misket limonu, kişniş, nane, sarımsak, limon otu ve yeşil köri yaprakları Tayland mutfağında en fazla kullanılan aroma ve baharatlar.
Tayland mutfağının en karakteristik malzemesi ise “nam pla” adı verilen balık sosu. Bu sos oldukça aromatik ve güçlü bir tada sahiptir ve Tayland yemeklerinde sıkça kullanılır.
Tayland mutfağı kuzey, güney, orta ve kuzeydoğu mutfağı olmak üzere dört farklı geleneğe sahip. Bu gelenekler ise bölgelerin komşusu olan ülke mutfaklarından ve genel olarak Uzak Doğu kültüründen fazlasıyla etkilenmiştir. 17. yüzyıldan sonra ise Tayland mutfağında Avrupa etkisi görülür.
Sizlere Tayland mutfağının en bilinen lezzetlerinden tom yum/tom yam çorbasını tavsiye ediyoruz. Nam-ı diğer acılı ekşili çorba. Çin mutfağında da bulunan bu eşsiz çorbanın anavatanı Tayland’dır. Genellikle karidesle pişirilen tom yum çorbasında limon otu, limon yaprakları, havlıcan, limon suyu, balık sosu ve ezilmiş kırmızı biber gibi taze malzemeler bulunur. Tom yum, Tayland’ı ziyaret ettiğinizde mutlaka tatmanız gereken lezzetlerden biri.
Kore mutfağı ve kimçi
Kore mutfağı da diğer Uzak Doğu yemekleri gibi farklı kültürlerin yüzyıllar boyunca birbiriyle kaynaşması ve birbirini zenginleştirmesi sayesinde büyük bir çeşitlilik sunar. Geleneksel Kore mutfağı denildiğinde bölgesel tarım ürünleri ve göçebe kültürün birlikteliği akla gelir. Ancak yüzyıllar süren sosyal ve politik değişimler Kore mutfağını farklı kültürlerin etkileşim alanına çevirmiştir.
Kore mutfağında genel olarak sebze, pirinç ve et ağırlıklı bir beslenme hakimdir. Pirinç, fasulye, zencefil, soya sosu, sarımsak, susam yağı, baharat, acı biber ve bir deniz ülkesi olması nedeniyle deniz ürünleri Kore yemeklerinde sıkça kullanılan ana malzemelerdir.
Kore mutfağında tüm yemekler aynı anda masaya gelir. Genel olarak çorba, pirinç, kimçi ve ana yemekten oluşan bir öğün, “banchan” adı verilen mezelerle tamamlanır.
Kore, iklim ve coğrafya etkisi ile dört bölgeye ayrılır. Her ne kadar bölgeler arasındaki etkileşim ve Uzak Doğu kültürü mutfak alışkanlıklarına da yansımış olsa da hâlâ neredeyse her şehrin kendine özel yemekleri bulunmaktadır.
Bugün, Kore mutfağından sizler için kimçi’yi seçtik. Neredeyse Kore’nin milli yemeği olan kimçi, hemen hemen her yemeğin yanında sunulur. Hatta şöyle diyelim, Kore’de kimçi festivalleri bile yapılıyor. Kore turşusu diyebileceğimiz kimçi; Çin marulu, havuç, yeşilsoğan, zencefil, sarımsak ve gochujang sosundan oluşuyor. Eğer acı tatları seviyorsanız gochujang sosunu ve tabii kimçi’yi çok seveceğinize eminiz.
Bu zengin gastronomi sizi etkilediyse Güney Kore başkenti ve şehirlerine göz atarak yepyeni bir seyahat planlaması yapabilirsiniz!
Çin mutfağı ve jiaozi
Çin mutfağı, Çin’den çok daha geniş bir coğrafyada etkisi bulunan, dünyanın en gelişmiş mutfak kültürlerinden biri. Köklü bir geçmişi olan Çin mutfağı, yerel damak zevklerine hitap etmek için yapılan düzenlemelerle Uzak Doğu yemeklerini oldukça etkilemiştir. Çin mutfağı lezzetleri, bulunduğu ülkenin mutfağına ve malzemelerine kendini uyarladığı için sınırsız bir çeşitlilik ve gastronomik deneyim sunuyor.
Çin mutfağının, Çin’deki bölgelere göre dahi farklılık göstermesi Çin mutfağında farklı ekollerin ve geleneklerin ortaya çıkmasını sağlıyor. Bu sayısız mutfağın en bilinen ve kabul görenleri ise Sekiz Büyük Mutfak olarak anılıyor. Bu bölgeler Siçuan, Kanton, Jiangsu, Şantung, Fujian, Hunan, Anhui ve Zhejiang’tir.
Çin mutfağı bulunduğu ülkenin mutfağına uyum sağlasa da bazı malzemeler Çin yemeklerinin özünü oluşturuyor. Soya sosu, soya sütü, fasulye filizi, tofu, pirinç, erişte, çay, bebek mısır, Çin lahanası ve mantar Çin mutfağını karakterize eden temel ürünlerdir. En sık kullanılan pişirme yöntemleriyse wok denilen derin metal saclarda yapılan kızartma ya da harlı ateşte soteleme.
Çin yemeklerinin hepsi birbirinden lezzetli ve ilginç olsa da bugün sizlere Çin yemeklerinin en bilinenlerinden olan Jiaozi’yi, yani Çin mantısını öneriyoruz. Özellikle kuzey eyaletlerinde yılın her dönemi tüketilen bir yiyecek olan Çin mantısı, ince hamur içine koyulan kıyma ve sebze karışımıyla yapılır. Farklı bölgelere göre haşlayarak, buharla veya kızartılarak yapılan Çin mantısı, eğer karidesle yapılıyorsa xiajiao adını alır. Deniz ürünlerinden vazgeçemeyenlere tavsiye ederiz.
Vietnam mutfağı ve pho bo
Vietnam mutfağı ve genel olarak Vietnam yemekleri, bölgesel olarak farklılık gösteriyor. Kuzey bölgelerinde Çin mutfağı etkileri görülürken güney bölgelerde Fransız mutfağından izler göze çarpıyor. Geniş bir kıyı şeridine sahip olan Vietnam’ın doğusunda Güney Çin Denizi yer alır. Buralar verimli kıyı ovalarına sahiptir. Geri kalan bölgeler ise dağlık ve ormanlıktır. Pirinç, manyok, mısır, kahve ve çay Vietnam’da yetişen başlıca ürünlerdir.
Geleneksel Vietnam yemekleri, Uzak Doğu kültürünün de etkisiyle taze malzemelerle süt ve yağ kullanımı en az olacak şekilde yapılıyor. Tamamlayıcı olarak bitki ve sebzelere kullanılıyor. Bu anlamda dünyanın en sağlıklı mutfaklarından biri. Vietnam mutfağında en fazla karides, sığır eti, balık sosu (Nuoc mam), fasulye sosu, pirinç, taze otlar, meyve ve sebzeler kullanılıyor. Bu ana malzemelerin tamamlanmasında ise limon otu, zencefil, nane, Vietnam nanesi, kişniş, tarçın, ıhlamur ve fesleğen yaprakları en sık kullanılan yardımcı malzemeler.
Uzak Doğu yemekleri arasında popülaritesi gittikçe artan Vietnam mutfağından size tavsiye edeceğimiz yemekse Pho Bo. Pho, Vietnam’ın ulusal yemeği olarak kabul ediliyor. Evlerde, sokaklardaki yemek tezgâhlarında ve restoranlarda en sık karşılaşacağınız yemeklerden biri. Et suyu, pirinç eriştesi, otlar ve etten yapılan Pho Bo çok lezzetli bir Vietnam çorbası. Eğer sığır eti yerine tavuk eti kullanılırsa bu kez Pho Ga adını alıyor.
Vietnam’da çay önemli bir içecektir. Günün her saati çay bulabilirsiniz. Genellikle yeşil çay tercih edilse de siyah çay da sıkça tüketiliyor. Eğer Vietnam geziniz sırasında Pho Bo’nun eşsiz lezzetini tattıktan sonra bir şeyler içmek isterseniz aklınızda olsun.
Hong Kong mutfağı ve cheung fun
“Gurme Cenneti”ne hoş geldiniz!
Hong Kong mutfağı dünyada bu şekilde adlandırılıyor. Uzak Doğu mutfağı denilince akla gelen ilk yerlerden biri olan Hong Kong, karmaşık kombinasyonların ve birbiriyle aslında uyumlu değilmiş gibi görünen lezzetlerin eşsiz karışımlarıyla ortaya çıkıyor.
Hong Kong mutfağının bu kadar özel olmasını sağlayan şeyse hem Çin, Japon ve Kore gibi köklü Uzak Doğu mutfaklarından derin izler taşıması hem de Avrupa mutfağının, özellikle de İngiliz mutfağının genel karakteristiğini yansıtması.
Hong Kong’un uluslararası bir liman merkezi olması ve yüzyıllar boyunca pek çok kültürün kesişiminde bulunması nedeniyle Hong Kong mutfağındaki çeşitlilik de sınırsız. Sokak lezzetlerinden en lüks restoranlara kadar bu çeşitliliği görmek mümkün.
Bununla beraber dünyanın en yoğun şehirlerinden biri olan Hong Kong’da ortalama çalışma süreleri dünya ortalamasının üzerindedir. Bu nedenle dışarıdan yemek yemek Hong Kong’un bir geleneğine dönüşmüştür desek hata etmiş olmayız. Bu da Hong Kong mutfağının gelişmesinde önemli sebeplerden biri. Öyle ki, Hong Kong dünyada en fazla Michelin yıldızlı restoranı bulunan altıncı şehir durumunda. Dolayısıyla Hong Kong mutfağı “gurme cenneti” tanımını sonuna kadar hak ediyor.
Hong Kong mutfağından denemeniz gereken onlarca lezzet bulunuyor. Ancak biz sizin için cheung fun’u seçtik. Cheung fun, Çin’in güneyinde ve Hong Kong’da çok sevilen Uzak Doğu yemeklerinden. Karides, sığır eti, sebze veya diğer malzemelerle doldurulmuş geniş pirinç eriştelerinin haşlandıktan sonra ufak parçalara bölünmesiyle servis edilir. Yanında genellikle et suyu damlatılmış soya sosu ile servis edilir. Aynı zamanda cheung fun’un vejetaryen ve sade türleri de var.
Story ayağınıza geldi!
Yazımızın öne çıkan bölümlerini sosyal medya hesaplarınızda paylaşmak için hazırladığımız görselleri indirebilirsiniz. Bunun için Android ve iOS işletim sistemli akıllı telefonlarınızla paylaşmak istediğiniz story’nin üzerine basılı tutun ve gelen menü aracılığıyla görseli akıllı telefonunuza kaydedin veya paylaşın.
