Ödüle Doymayan Modern Bir Yeraltı Mabedi: Sancaklar Camii
Nerede: İstanbul’un merkezinden biraz uzak kalan ve modern cami denildiğinde akla gelen ilk mekanlardan olan Büyükçekmece Sancaklar Camii, dışarıdan basit bir mağarayı andırıyor. Tasarımını mimar Emre Arolat’ın yaptığı, “Yeraltı Camii” olarak da anılan mekân eğimli arazisi nedeniyle ziyaretçilerinde yerin altındaymış hissi uyandırıyor. Böyle bir yol izlenmesinin mimari kaygılar dışında manevi bir anlamı da var: Buraya ibadet etmeye gelenler merdivenlerden inerken dış dünyayı tamamen geride bırakıyor, toprakla bütünleşiyor.
İç mekân: Sancaklar Yeraltı Camii’nin dışı, İslam dininin çevreye verdiği önemi göz önünde bulundurarak dokuyla uyumlu olarak inşa edilmiş. Kıble duvarı boyunca açılan yarıklar, güneş ışınlarının içeri süzülmesini sağlıyor. İç tasarımda kullanılan materyaller abartı ve gösterişten uzak, sade ve oldukça şık.
Ödüller: Modern cami mimarisinin en iyi örneklerinden kabul edilen Sancaklar Camii, sıra dışı tasarımı ile aralarında Dünya Mimarlık Birliği WAC tarafından verilen ”Yılın En İyi Dini Yapısı Ödülü” de bulunan çok sayıda prestijli ödüle layık görüldü.
İstanbul’un Yeni Sembollerinden Biri: Büyük Çamlıca Camii
Sayılarla Büyük Çamlıca Camii: İstanbul’un siluetinde yakın zamanda yerini alan bu görkemli yapının 6 minaresi, imanın şartlarını temsil ediyor. Caminin 3 şerefeli 4 minaresi Malazgirt Zaferine ithafen 107,1 metre; 2 şerefeli 2 minaresi ise 90 metre yüksekliğinde. 72 metrelik ana kubbe İstanbul’da yaşayan 72 milleti, 34 metre çapındaki diğer kubbe ise İstanbul’u simgeliyor. Ayrıca Çamlıca Camii’nin ana kubbesinin üzerinde 4,5 ton ağırlığındaki dünyanın en büyük alemi bulunuyor.
Bir ibadethanenin ötesinde: Türkiye’nin en büyük camilerinin başında gelen ve 63 bin kişinin aynı anda ibadet edebildiği Büyük Çamlıca Camii; aynı zamanda 11 bin metrekarelik bir müze alanına, 3500 metrekarelik bir sanat galerisine ve 3000 metrekarelik bir kütüphaneye de ev sahipliği yapıyor.
Beştepe Millet Camii: Osmanlı Mimarisi Etkisinde Modern Bir Cami
Öne çıkan: Cami duvarlarına işlenmiş hüsn-i hat yazıları, devlet, adalet, hak, doğruluk konularını içeren ayetlerden seçilmiş.
Cumhurbaşkanlığı Külliyesi Beştepe Millet Camii, cumhurbaşkanlığı bünyesindeki halka açık mekânlardan biri. Oturum alanı 5177 metrekare ve bir ana kubbe, dört yarım kubbe ile örtülü. Bodrum, namaz katı ve mahfil kısmından oluşan camide 3000 kişi aynı anda ibadet edebiliyor. Beştepe Millet Camii, engellilerin rahatça ibadet edebilmesi için gerekli düzenlemelere de sahip.
Üç Semavi Dinin Mabedi: Doğramacızade Ali Paşa Camii
Nerede: Ankara Bilkent’te konumlanan bir modern cami olan Doğramacızade Ali Paşa Camii, 2008’den bu yana faaliyet gösteriyor. Yapının mimarı Erkut Şahinbaş.
Neden önemli: Doğramacızade Ali Paşa Camii Türkiye’nin akıllı bina sisteminin uygulandığı ilk teknolojik camisi. Cami, tıpkı Osmanlı döneminde olduğu gibi ibadetin yanı sıra bir kültür merkezi olarak da düşünülerek tasarlanmış. Yapıda bulunan iki seminer salonu, aynı zamanda sinagog ve kilise olarak da kullanılabiliyor, diğer bir deyişle Doğramacızade Ali Paşa Camii’nin kapıları, ibadet için üç semavi dinin mensuplarına da sonuna kadar açık.
Derinkuyu Park Camii: Bir heykeltraşın eseri
Tarihi geri sar: Nevşehir’deki Derinkuyu Park Camii’ni tasarlayan Heykeltraş Hakkı Atamulu’nun sıra dışı bir hikayesi var: Yaptığı Atatürk heykelleriyle tanınan ve dünya çapında bir yetenek olarak anılan Atamulu, 1900’lerin ilk yarısında İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi’ni tamamladıktan sonra Almanya’ya gidiyor ve dönemin önemli heykeltraşları Garbo ve Arnobrekker’den dersler alıyor. İkinci Dünya Savaşı’nın baş göstermesiyle Türkiye’ye geri dönen sanatçı, 1960’lı yıllarda, doğduğu Derinkuyu’ya dönüyor, halkın ısrarlarına karşılık vererek ilçenin belediye başkanı oluyor. Atamulu, 1989’da bu benzerine pek de sık rastlamadığımız ibadethaneyi halkla buluşturuyor. Derinkuyu Park Camii, modern cami mimarisinin en şahsına münhasır örneklerinden biri olarak literatürdeki yerini alıyor.
Ahmet Hamdi Akseki Camii: İçinde Avize Olmayan Cami
Nerede: Ankara’daki Ahmet Hamdi Akseki Camii, Ankara’nın en büyük camisi. Cami içinde 40 hadisin ve 24 kadın sahabenin adı yazıyor.
İlginç bir detay: Bu görkemli modern cami ile ilgili bir diğer alametifarika, içinde avize ya da ışıklandırma bulunmaması. İsmini eski diyanet işleri başkanlarından Ahmet Hamdi Akseki’den alan camide özel bir ışıklandırma ve ses teknolojisi kullanılmış ve bu sistemler tamamen gizli.
Şakirin Camii: Kadın İç Mimar Dokunuşu
Neden farklı: Üsküdar Şakirin Camii, üç tarafı camlarla çevrili bir modern mimari harikası. Proje tasarımını mimar Hüseyin Tavla’nın, iç tasarımını ise Zeynep Fadıllıoğlu’nun üstlendiği Şakirin Camii, ülkemizde bir kadın iç mimar tarafından tasarlanan ilk camisi aynı zamanda. Şakirin Camii’nin iç avlusunda bulunan havuz da, ünlü İngiliz su heykeltraşçısı William Pye’ın eseri. Bu saydam kubbeli havuza yansıyan cami ve minarelerin görüntüsü, ziyaretçileri düşsel, ilahi bir şölene davet ediyor.
