Dünya Kupası’nın kısa tarihi
Katar’a doğru yola çıkmadan önce Dünya Kupası tarihinden kısaca bahsetmeden olmaz; zira başlangıç noktasını ve köklerini bildiğimiz her şey daima biraz daha anlamlı…
Dünya Kupası, Uluslararası Futbol Federasyonları Birliği (FIFA) üyesi ülkelerin erkek milli futbol takımlarının katılabildiği, epey köklü bir turnuva. Dünya Kupası fikri 20. yüzyılın ilk dönemlerine dayanıyor. 1900’lerin başlarında futbol, olimpiyatlarda madalya verilmeyen bir gösteri sporuydu. 1904 yılında kurulan Uluslararası Futbol Federasyonları Birliği’nin futbol için Olimpiyatlar’dan bağımsız, ayrı bir turnuva düzenlemek istemesi üzerine hem futbolun kaderi değişiyor hem de Dünya Kupası’nın hikâyesi başlıyor. 1928 yılında Amsterdam’da toplanan FIFA Kongresi sonrasında bağımsız bir futbol turnuvası düzenlenmesine karar veriliyor.
İlk Dünya Kupası şampiyonası, 1930 yılında Uruguay’ın ev sahipliğinde gerçekleşiyor ve turnuvaya dünyanın farklı noktalarından toplam 13 takım katılıyor. Ancak turnuva, sonraki dönemlerde patlak veren 2. Dünya Savaşı nedeniyle 1942-1946 yılları arasında düzenlenemiyor. 1950 yılında Dünya Kupası Brezilya ev sahipliğinde tekrar başlıyor ve final maçı için toplam 174 bin bilet satılıyor. Resmi olmayan rakamlara göre maç 200 bin kişi tarafından izlenerek tarihe geçiyor.
Bu dönemden sonra oynanan Dünya Kupası turnuvalarında zaman zaman takım sayıları ve kurallarda çeşitli değişiklikler yapılıyor. Örneğin turnuvaya katılacak maksimum takım sayısı önce 24 sonra 32 olarak belirleniyor. Ekim 2016’da ise FIFA Başkanı Gianni Infantino, 2026 FIFA Dünya Kupası’nın 48 takımla düzenlenebileceğini belirtti.
Dünya Kupası istatistikleri ve rekorlar
Her turnuvanın olduğu gibi FIFA Dünya Kupası’nın da enleri var. Dünya Kupası tarihi, başarılar, yenilgiler ve bitmeyen bir rekabetle dolu. İşte karşınızda çok merak edilen FIFA Dünya Kupası’nın en’leri, kayda değer istatistikleri ve rekorları:
Tüm zamanların enleri ve rekorları
- Dünya Kupası’nı en çok kazanan takım: Brezilya (5 kez)
- Dünya Kupası’na en çok katılan: Brezilya (19 kez)
- En çok ikinci, üçüncü ve dördüncü olan: Almanya (8, 12, 13 kez)
- En çok final maçı oynayan: Almanya (8 kez)
- En çok yarı final maçı oynayan: Almanya
- Maçlarda en çok beraber kalan: İtalya (21 kez)
- Arka arkaya en çok şampiyon olan: İtalya (2 kez) ve Brezilya (2 kez)
- Arka arkaya en çok ikide, üçte ve dörtte olan: Almanya
- Arka arkaya finallerde en çok yer alan: Brezilya (19)
- Şampiyonlukları arasında en uzun zaman olan: İtalya
- Hiç şampiyon olmadan en çok finallerde yer alan: Meksika (14 kez)
- En çok maç oynayan takım: Almanya (106 kez)
- En az maç oynayan takım: Endonezya (1)
- En çok gol atan takım: Brezilya (210)
- En çok gol yiyen takım: Almanya (117)
- En az gol atan takım: Kanada (0)
- En az gol yiyen takım: Angola (2)
- Final maçında en çok karşılaşan takımlar: Brezilya ve İtalya, Arjantin ve Almanya
- Dünya Kupası’nın ilk şampiyonu: Uruguay (1930)
- Dünya Kupası’nın son şampiyonu: Fransa (2018)
- En iyi ev sahibi dereceleri: Uruguay (1930), İtalya (1934), İngiltere (1966), Batı Almanya (1974), Arjantin (1978), Fransa (1998).
- En kötü ev sahibi derecesi: Güney Afrika (2010)
Kişisel rekorlar
En çok Dünya Kupası kazanan futbolcu: Pele (3 kez)
- Dünya Kupası’nın en çok gol atan oyuncusu: Miroslav Klose (16)
- Dünya Kupası tarihinde en çok maç oynayan futbolcu: Lothar Matthaus (25)
- Dünya Kupası tarihinde en çok maç kazanan teknik direktör: Helmut Schön
- En çok Dünya Kupası kazanan teknik direktör: Vittorio Pozzo (2)
Dünya Kupası tarihinde yaşanan unutulmaz olaylar
Kahraman Pickles
1966 yılında İngiltere’de gerçekleşecek Dünya Kupası başlamadan önce kupa çalınıyor! Evet, bu gerçekten oluyor. Tüm dünyayı şok eden bu hırsızlık olayı, Pickles isimli bir köpeğin günlük yürüyüşü sırasında kupayı bulmasıyla sona eriyor. Tahmin edersiniz ki netice belli: Kahraman Pickles!
Pele’nin 17 yaşında attığı gol
Dünya Kupası tarihine geçen bir diğer olay, 1958’de düzenlenen turnuvanın final maçında yaşanıyor. Brezilya-İsveç maçında dünyaca ünlü futbolcu Pele henüz 17 yaşındayken muhteşem bir gol atıyor. Böylece Dünya Kupası tarihinde final maçında gol atan en genç futbolcu olarak kayıtlara geçiyor.
“Tanrı’nın eli” ifadesi ve “Yüzyılın golü”
1986 yılındaki FIFA Dünya Kupası’nın başrolü belli: Maradona. Arjantinli futbolcu Maradona, İngiltere’ye karşı oynadığı maçta o meşhur golünü atıyor. Gol, büyük tartışmalara yol açsa da tüm itirazlara rağmen geçerli sayılıyor. Spor ve Dünya Kupası tarihine geçecek olan ifade ise maç sonunda, bizzat Maradona’dan geliyor. Futbolcu, golün elle atıldığı iddiaları üzerine “Tanrının eli” diyor.
Bu meşhur golden yalnızca dört dakika sonra ise yine Maradona tarafından başka bir efsane gol geliyor. Dünya Kupası tarihine adını “Yüzyılın golü” olarak yazdıran gol öncesinde Maradona, topu tam 60 metre sürdükten sonra estetik bir biçimde ağlarla buluşturuyor.
Rene Higuita’nın meşhur kurtarışı
Tarihler 1994’ü gösterdiğinde Kolombiyalı kaleci Rene Higuita, unutulmaz bir kurtarışla tarihe geçiyor. Akrep vuruşu kurtarışıyla futbol tarihinin en meşhur kalecileri arasına giren Rene Higuita, bu kurtarışı yaparken adeta yer çekimine meydan okuyor.
Tardelli’nin çığlığı
FIFA Dünya Kupası’nın takımlar ve futbolcular için gerçek bir “Er meydanı” olduğunu söylesek abartmış olmayız. Herkes potansiyelini ortaya çıkarmak, maksimum performans göstermek için var gücüyle çabalıyor. Dolayısıyla sevinçler de hüzünler de büyük yaşanıyor. 1982 yılında oynanan Almanya-İtalya maçında yaşanan bir olay da bunu kanıtlar nitelikte. İtalya’yı öne geçiren golü atan Tardelli, sahada koşarak mutluluktan gözyaşlarına boğuluyor. Bu olay Dünya Kupası tarihine “Tardelli’nin çığlığı” olarak geçiyor.
Şeyhin maça müdahalesi
1982 yılı Dünya Kupası’nda oynanan Fransa-Kuveyt maçında bir düdük sesi duyuluyor ve o sırada Fransa gol atıyor. Fransa’nın attığı gol üzerine Kuveyt Kraliyet Ailesi üyesi Şeyh Fahad, bu golün iptal edilmesini istiyor. Gol iptal edilse bile Fransız oyuncular tekrar gol atıp maçtan galip ayrılıyorlar.
Nürnberg’de hakemden kart gösterme rekoru
Futbol seyircisi tarafından “Nürnberg Muharebesi” olarak adlandırılan olay, 2006 Dünya Kupası sırasında gerçekleşiyor. Almanya’nın Nürnberg şehrinde oynanan oldukça çekişmeli Hollanda-Portekiz maçında, hakem Valentin Ivanov tam 4 adet kırmızı, 16 adet de sarı kart göstererek Dünya Kupası tarihine geçiyor.
Bir coşku ifadesi olarak “Meksika dalgası”
Dünya Kupası maçlarında taraftarın da futbolcuların da coşkusu gerçekten bir başka! Bunun en estetik ifadelerinden biri, Meksika Dalgası. 1986 yılında Meksika’da Dünya Kupası sırasında taraftarların yaptığı bu eğlenceli gösteri yalnızca spor tarihine geçmekle kalmıyor, zaman zaman farklı taraftar grupları tarafından kullanılıyor.
Tribünlerin unutulmaz sesi: Vuvuzela
Şimdi oldukça yakın bir tarihe gidelim, yani 2010’a. FIFA Dünya Kupası Güney Afrika’da gerçekleşiyor. Maçlar oynanırken herkes daha önce aşina olmadığı değişik bir ses duyuyor. O da ne? Vuvuzela! Afrika’ya ait bu otantik alet, özgün yüksek sesiyle Dünya Kupası sırasında tribünleri coşturuyor ve aynı zamanda namını tüm dünyaya salıyor. Artık hepimiz vuvuzelanın nasıl bir çalgı olduğunu ve sesinin neye benzediğini biliyoruz. 🙂
FIFA Dünya Kupası Katar 2022
Başta da bahsettik, 22. FIFA Dünya Kupası turnuvası bu sene Katar’da düzenleniyor. Heyecanla beklenen turnuvadaki maçlar, 5 ayrı şehirde ve toplam 8 farklı stadyumda oynanacak.
Katar’ın ilk defa Dünya Kupası’na ev sahipliği yaptığı turnuvanın başka önemli özellikleri de var. 22. FIFA Dünya Kupası, Arap ve Müslüman camiasında düzenlenen ilk; Asya kıtasında düzenlenen ikinci turnuva. Tüm bunların yanında turnuva, 32 takımın katıldığı son Dünya Kupası olma özelliğine de sahip.
Katar’ın iklim koşullarından dolayı yaz mevsimi yerine 20 Kasım-18 Aralık tarihleri arasında gerçekleşecek olan Dünya Kupası, eski turnuvalara göre daha kısa bir zaman diliminde oynanacak. Dünya Kupası’nın ilk maçı, 20 Kasım’da Türkiye saatiyle 19:00’da, Havr şehrindeki Al Bayt Stadyumu’nda oynanacak Katar-Ekvador karşılaşması olacak. Büyük final maçı ise Lusail şehrinde gerçekleşecek.
Dünya Kupası maç takvimi
22. FIFA Dünya Kupası’nın tüm maçlarını ve turnuvaya dair istatistikleri bu takvimden takip edebilirsiniz.
Dünya Kupası Katar 2022 ile ilgili tüm merak edilenler
FIFA Dünya Kupası grup maçları başta olmak üzere, turnuvayla ilgili güncel haberleri ve merak ettiğiniz pek çok detayı FIFA’nın web sitesinden öğrenebilirsiniz!
Gelelim Dünya Kupası’nın düzenleneceği bu renkli ülkenin alametifarikalarına. Dünya Kupası vesilesiyle ülkeyi ziyaret edecek okurlarımız için Katar’da gezilecek yerler ve Katar hakkında işinize yarayacak pratik bilgiler, yazının devamında. Şimdiden iyi tatiller!
Katar’da gezilecek yerler
Katar’ı ziyaret eden turistler tarafından en çok ilgi gören şehirler başkent Doha, Dukhan ve El Vakra. Başta Doha olmak üzere kadim doğu geleneğinin modern hayatla kesiştiği bu şehirler, ziyaretçilerine keyifli doğal ve kültürel ziyaret noktaları sunuyor. Sözü geçen her bir şehir çok sayıda eğlence ve konaklama merkezine de ev sahipliği yapıyor.
Doha
Katar’da gezilecek yerler turumuza başkent Doha ile başlamadan önce bir Doha uçak bileti bağlantısını böyle bırakalım. Şehir özellikle geç saatlerde körfeze yansıyan ışıkları ve meşhur gökdelenleriyle öne çıkıyor. Doha’nın her geçen gün biraz daha büyüyüp geliştiğini söylemek yanlış olmaz. Lüks tatil konseptinden hoşlanan pek çok gezgin için cazip bir alternatif olan Doha, metropol kültüründen uzaklaşmadan tatil yapmaya olanak sağlıyor. Katar’da gezilecek yerler listemizin Doha ayağına tek tek bakalım…
Souq Waqif
Şehrin eski çarşı bölgesi olan Souq Waqif’te yerel halkın günlük yaşamına dair tüm detaylara keyifle tanık olabilirsiniz. Çarşıda “gahwa” olarak anılan aromalı Arap kahvesinin tadına bakmayı, etrafta bolca bulunan toptancılardan bir-iki paket kahve almayı unutmayın. Yine Souq Waqif’te karşılaşacağınız renkli bir manzaradan söz edelim: Çarşıda farklı yaşlardan yetenekli kadınlar, kına kullanarak geleneksel motifli dövmeler çiziyor. Pek çok turistin ilgi gösterdiği, kına ile yapılan bu dövmeler hoşunuza gidebilir. (Su ile yıkandığında birkaç gün içinde çıktığını not edelim) Yüzlerce yıllık bir ticaret merkezi olan Souq Waqif’te kerpiç binalar, otantik görüntüler oluşturuyor. Burada bütçeniz ne olursa olsun uğramanızı önerdiğimiz bir yer var: Altın Çarşısı. Bu çarşının görkemli atmosferinde kendinizi epey zengin hissedeceğinize eminiz. Yine aynı bölgedeki Şahin Çarşısı’nda sıra dışı, etkileyici bir kuş türü olan şahinlerle vakit geçirebilir, fotoğraf çektirebilirsiniz.
The Pearl, Kordon, İslam Eserleri Müzesi
Doha’da bulunan ve bir yapay adalar topluluğu olan The Pearl, Katar’da gezilecek yerler arasında öne çıkıyor. Bölgede geçmişte inci avcılığının önemli bir geçim kaynağı olduğunu duymuşsunuzdur. İstiridye ve inci biçimindeki mimarisiyle dikkat çeken The Pearl, bu bakımdan şehrin geçmişine adeta selam duruyor. Doha’daki Kordon bölgesinde parklarda ve sahil şeridinde keyifle vakit geçirebilirsiniz. Bu bölgede görebileceğiniz İslam Eserleri Müzesi, kentin en önemli kültürel mekanlarından biri. West Bay bölgesindeki devasa gökdelenler, Katara Kültür Köyü ve İmam Muhammed bin Abdulvahap Camii de şehirde ilgi çeken, cazibesi oldukça yüksek noktalar.
Dukhan, El Vakra
Katar’da gezilecek yerler turumuzda bu defa ülkenin bir diğer büyük şehri olan Dukhan’dayız. Başkente 80 kilometre mesafedeki Dukhan’da oldukça büyük ve seçkin alışveriş merkezleri öne çıkıyor. Dukhan’ın altın rengi kumsalları da epey meşhur.
Yine oldukça büyük bir şehir olan El Vakra’da, önemli bir kültürel merkez olan El Vakra Müzesi kuşkusuz görülmeli. Şehrin bir diğer önemli değeri Manaratain Camii’ni de Katar’da gezilecek yerler listenize mutlaka eklemenizi öneririz.
Katar’da ne yenir?
Katar’ın meşhur yemekleri listemizi aşağıya iliştirdik, şimdiden afiyet olsun!
- Son 10 yılda tüm dünyada popülaritesi artan ve nohut köftesi olarak tarif edebileceğimiz vejetaryen bir lezzet, falafel.
- Türkiye’de de meze sofralarının vazgeçilmezlerinden, ismi Arapça “nohut” anlamına gelen humus.
- Coğrafyanın en yaygın lezzetlerinden olan kebap.
- Deve, tavuk ve keçi etinin pilavla bir araya gelerek patates, nohut ve havuçla şenlendiği Filistin kökenli bir tat, maftool.
Katar vize istiyor mu?
Türkiye Cumhuriyeti pasaportuna sahip kişiler Katar’a girişte vizeden muaflar. Zira Katar, bölgede ziyaretçilerine vize kolaylığı sağlayan ülkelerden biri. 80’in üzerinde ülkenin vatandaşları Katar’a vizesiz giriş yapabiliyor. Öte yandan FIFA Dünya Kupası sürecinde Katar’a giriş için detaylarını aşağıda bulabileceğiniz birtakım prosedürler uygulanacak.
Ülkeye 1 Kasım 2022 itibarıyla giriş yapacak tüm ziyaretçilerin Hayya Kart edinmeleri; giriş sırasında asıl kartlarını veya mobil uygulama üzerinden edindikleri dijital Hayya Kart’larını ibraz etmeleri gerekecek. Bu dönemde Hayya Kart sahibi olmayan ziyaretçilerin ülkeye girişi mümkün değil. Hayya Kart başvurusu yapabilmek için FIFA 2022 Dünya Kupası bileti sahibi olmanız veya başka bir Hayya Kart sahibi tarafından sisteme tanımlanmanız gerekiyor. Her bir Hayya Kart sahibi, üç farklı kişiyi sisteme tanımlayabiliyor.
2 Aralık itibarıyla ülkeye giriş yapmak isteyen ziyaretçilerin Dünya Kupası bileti sahibi olma gerekliliği bulunmasa bile Hayya Kart başvurusu yapmış olmaları zorunlu. Hayya Kart edinmek ve kart ile ilgili tüm detaylara erişmek için bağlantıyı ziyaret edebilirsiniz.
Katar’da ulaşım
Katar’da ulaşım için toplu taşımanın yanında taksiler, en çok tercih edilen seçenekler arasında. Başkent Doha’da pek çok noktaya Mowasalat tarafından işletilen otobüsler ve metro hatları ile erişebilirsiniz. Bunun için Hamad Uluslararası Havalimanı’nda da temin edebileceğiniz Karwa Smart Card’lar işinizi epey kolaylaştıracaktır. Doha toplu taşıma hizmetleri ile ilgili detaylara ve çizelgeye bağlantı üzerinden erişebilirsiniz.
Kişiye özel bir ulaşım seçeneğini tercih eden yolcularımız için araç kiralama alternatifi uygun olacaktır. Türk Hava Yolları’nın ekstra Mil avantajıyla araç kiralama seçeneklerini görmek ve rezervasyonunuzu tamamlamak için sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.
Katar hakkında pratik bilgiler
Resmi dil: Arapça
Para birimi: Katar riyali (QAR)
Priz tipi: D, G
Önemli Telefonlar
Alan Kodu: +974
Hamad Uluslararası Havalimanı: (+974) 4010 6666
Acil Yardım: 999
Türkiye Cumhuriyeti Doha Büyükelçiliği: +974 4495 1300
